Jeśli w naszym domu mieszka alergik, powinniśmy szczególnie zadbać o regularne zwalczanie kurzu, pyłków, pleśni i innych szkodliwych alergenów. Na szczęście istnieje wiele sprawdzonych sposobów, które sprawią, że nasz dom pozostanie wolny od takich czynników! Jak zatem ograniczyć alergeny w zaciszu domowym? W jaki sposób można zadbać o zdrowie i dobre samopoczucie domowników?
Porządek do podstawa
Faktem jest, że usuwanie alergenów z domu wymaga regularnego czyszczenia kurzu z mebli i z podłogi. Można w tym celu użyć szmatki z mikrofibry, która wychwytuje pyły i chroni przed ich rozprzestrzenianiem się. Poza tym rozważyć można kupno odkurzacza z filtrem HEPA, który doskonale rozprawi się z większością alergenów! Pamiętajmy, aby regularnie czyścić mopem linoleum, twarde drewno i płytki. Oczywiście równie ważne jest czyszczenie żaluzji, zasłon i wentylatorów sufitowych.
Nie tylko w domu czekają na alergików szkodliwe czynniki – częsta jest także alergia podczas podróży, dlatego zawczasu warto zadbać o swoje zdrowie. Szczególnie istotne jest dbanie o higienę, mądre pakowanie walizki i unikanie podróżowania w szczycie sezonu alergicznego.
Unikanie pleśni w domu
W domu, w którym mieszka alergik, powinniśmy zmniejszyć wilgotność w łazience i kuchni. Istnieje kilka cenionych metod, które pozwalają na ograniczenie pleśni. Są one następujące:
- Używanie osuszaczy, które redukują roztocza i pleśń
- Zaprzestanie długich kąpieli i pozostawianie otwartych drzwi po wyjściu z wnętrza
- Używanie monitorów wilgotności
- Naprawienie wszystkich wycieków
- Szybkie usuwanie pleśni za pomocą odpowiednich preparatów
Alergeny typu roztocza i pleśni rozwijają się zazwyczaj w wilgotnym i ciepłym otoczeniu. Gdy jednak dojdzie do alergii u domownika, z pomocą przychodzą naturalne sposoby na alergię. Obejmują one przykładowo zastosowanie rumianku, oleju z czarnuszki, soli fizjologicznej, probiotyków, czy też diety przeciwhistaminowej.
Co jeszcze jest ważne?
W przewodach powietrznych często czają się alergeny takie jak sierść zwierząt domowych i kurz. Upewnijmy się zatem, czy użytkowane filtry są czyste i sprawdźmy, czy filtry w klimatyzatorach działają prawidłowo. Wymiana filtra powietrza powinna odbywać się co najmniej raz na kwartał! Popularnym alergenem w naszych domach jest łupież zwierzęcy. W razie uczulenia na ten czynnik, trzymajmy zwierzęta domowe z dala od swojej sypialni i często czyśćmy jego zabawki.
Mniej podatne na alergeny są żaluzje i rolety, które wyczyścimy łatwiej niż klasyczne zasłony. Jeśli jednak zależy nam na stylowych zasłonach, wybierzmy takie, które można prać w pralce. Roztocza dodatkowo gromadzą się w dywanach, poduszkach, materacach i meblach tapicerowanych. Jak temu zapobiegać? Rozwiązaniem są specjalne pokrowce antyroztoczowe, które mają na celu zminimalizować ilość alergenów. Ponadto, należy raz na tydzień prać pościele i poszewki na poduszki, najlepiej w temperaturze przynajmniej 60 stopni Celsjusza.
Czym są alergeny?
Alergeny to substancje wywołujące reakcje alergiczne u osób uczulonych. Mogą to być białka lub inne cząsteczki, które układ odpornościowy błędnie rozpoznaje jako zagrożenie, co prowadzi do objawów takich jak kichanie, kaszel, świąd czy trudności w oddychaniu. W domach i mieszkaniach alergeny są często obecne w powietrzu, kurzu, na powierzchniach czy w tekstyliach.
Jakie są najczęściej występujące alergeny w domu?
Najczęściej występujące alergeny domowe to:
- Roztocza kurzu domowego: Mikroskopijne pajęczaki, których odchody i fragmenty ciał są silnymi alergenami. Roztocza żyją w materacach, pościeli, dywanach i tapicerowanych meblach, szczególnie w wilgotnych i ciepłych warunkach.
- Pleśń: Grzyby wytwarzające zarodniki, które unoszą się w powietrzu. Pleśń często rozwija się w wilgotnych miejscach, takich jak łazienki, kuchnie, piwnice czy doniczki roślin.
- Sierść i naskórek zwierząt: Cząsteczki naskórka, ślina i mocz zwierząt domowych (np. kotów, psów) są głównymi alergenami. Cząstki te mogą unosić się w powietrzu lub osiadać na meblach i ubraniach.
- Pyłki roślin: Choć pyłki kojarzą się głównie z otoczeniem zewnętrznym, mogą dostawać się do wnętrz przez otwarte okna czy na ubraniach.
- Karaluchy: Białka obecne w ich odchodach i ciałach mogą być silnie uczulające, zwłaszcza w domach w obszarach miejskich.
- Chemikalia i substancje zapachowe: Środki czystości, odświeżacze powietrza czy perfumy mogą zawierać substancje drażniące, które wywołują objawy alergii lub nadwrażliwości.
Ograniczenie kontaktu z alergenami można osiągnąć poprzez regularne sprzątanie, stosowanie odkurzaczy z filtrem HEPA, kontrolowanie wilgotności powietrza, częste pranie tekstyliów oraz unikanie substancji drażniących. W przypadku silnych objawów warto skonsultować się z alergologiem.
Jak zdiagnozować, które alergeny w domu nas uczulają?
Diagnoza alergii domowych wymaga współpracy z alergologiem, który przeprowadzi odpowiednie badania i wywiad medyczny. W jaki sposób może wyglądać taka diagnoza?
1. Wywiad medyczny – W jego trakcie lekarz alergolog pyta o objawy, ich nasilenie, czas występowania i potencjalne czynniki wyzwalające. Istotne są informacje o otoczeniu, stylu życia, zwierzętach domowych, używanych produktach oraz historii alergii w rodzinie.
2. Testy skórne. Zarówno punktowe (prick tests), w których na skórę (najczęściej przedramienia) nakłada się niewielkie ilości alergenów i delikatnie nakłuwa naskórek. Po 15–20 minutach sprawdza się reakcje skórne, takie jak zaczerwienienie czy bąbel, które świadczą o uczuleniu. Jak też śródskórne, które są stosowane rzadziej i polegają na wstrzyknięciu alergenu pod skórę.
3. Testy z krwi, które obejmują pomiar przeciwciał IgE. Badanie poziomu swoistych przeciwciał IgE we krwi pozwala zidentyfikować alergeny, na które organizm reaguje. Test ten jest szczególnie pomocny, gdy testy skórne nie są wskazane (np. z powodu chorób skóry, stosowania leków przeciwhistaminowych lub silnych reakcji alergicznych). Dostępne są też tzw. panele alergenowe, czyli gotowe zestawy badające reakcję na grupy alergenów (np. roztocza, pleśń, sierść).
4. Testy prowokacyjne to kolejna metoda diagnozowania uczulenia na alergeny. Są one rzadziej stosowane, gdyż ich wykonanie wymaga kontrolowanych warunków medycznych. Pacjent jest wystawiany na kontakt z określonym alergenem, a lekarz obserwuje reakcje.
5. Dziennik objawów to prosta metoda diagnostyczna, w której lekarz może poprosić o prowadzenie notatek na temat objawów, warunków domowych, kontaktów ze zwierzętami czy zmian środowiskowych.
6. Eliminacja i prowokacja polega natomiast na stopniowym usuwaniu potencjalnych alergenów z otoczenia (np. ograniczenie kontaktu ze zwierzętami lub stosowanie pokrowców antyroztoczowych) i obserwowaniu, czy objawy ustępują. Następnie alergen może być stopniowo wprowadzany do otoczenia, aby potwierdzić jego wpływ na objawy.
7. Testy molekularne to bardzo nowoczesne metody identyfikacji specyficznych składników alergenów, które wywołują reakcję. Są bardziej precyzyjne, szczególnie gdy wyniki standardowych testów są niejednoznaczne.
Wybór odpowiednich metod zależy od indywidualnego przypadku i podejrzeń alergologa. Ważne jest także przygotowanie do testów, np. odstawienie leków przeciwhistaminowych przed badaniami skórnymi. Diagnoza alergii umożliwia skuteczne leczenie, w tym unikanie alergenów, farmakoterapię lub immunoterapię alergenową (odczulanie).
Dodaj komentarz